Jest 23.00, a Ty czujesz się świeża i pobudzona, nawet nie myślisz o położeniu się do łóżka? A może nawet czujesz zmęczenie, ale i tak nie chcesz jeszcze iść spać?
Nie spożywasz nałogowo napojów pobudzających (np. kawy czy energetyków), nie bolą Cię oczy od wpatrywania się w ekrany, przestrzegasz jako takiej rutyny życia (jesz, ruszasz się, widujesz słońce, masz kontakt z ludźmi, nie sypiasz w biurze) oraz jesteś ogólnie zdrowa, a mimo to odwlekasz pójście spać ponad miarę? Sprawdź poniżej, co może być przyczyną.
- Nadmierny stres
- Niechęć do stawienia czoła bieżącym obowiązkom lub lęk przed wyzwaniami następnego dnia
- Cieszenie się chwilą i niechęć do zakończenia przyjemnej aktywności
- Trudności z dostosowaniem się do nowej rutyny
- Unikanie snu z powodu trudności z zasypianiem i utrzymaniem snu
- Potrzeba większej ilości czasu wolnego lub zajęć relaksujących
- Strach przed utratą potencjalnych możliwości lub doświadczeń
- Potrzeba dużej ilości czasu na realizację zadań lub celów
- Niedostrzeganie celowości wypoczynku nocnego – uznanie, że sen jest dla słabych
- Lęk przed ciemnością i samotnością
- Strach przed snem i koszmarami
- Właściwości osobnicze
- Podsumowanie – dlaczego tak naprawdę nie kładziesz się spać
Nadmierny stres
Nadmierny stres jest częstym powodem, dla którego ludzie odkładają sen. Stres może powodować niepokój, napięcie i trudności z zasypianiem. W takiej sytuacji, umysł jest pełen obaw i myśli, które utrudniają skupienie się na odpoczynku. Uniemożliwia relaks – niezbędny do zaśnięcia.
Aby poradzić sobie ze stresem i jego wpływem na sen, warto stosować techniki relaksacyjne, takie jak medytacja, joga lub ćwiczenia oddechowe. Pomocne w tym będą urządzenia usprawniające cały proces, np. Sensate, Stress ReleaZer czy Dodow.
Niechęć do stawienia czoła bieżącym obowiązkom lub lęk przed wyzwaniami następnego dnia
Unikanie wykonania żmudnych obowiązków (zmywanie naczyń, nastawianie prania, odrabianie lekcji) jest częstym powodem, dla którego wiele osób zostaje do późna w nocy. Przyczyną może być poczucie przytłoczenia albo realny nadmiar zadań.
Aby uniknąć zmierzenia się z wyzwaniami następnego dnia prokrastynujemy albo szukamy do ostatniej chwili jakiegoś rozpraszacza uwagi.
Odczuwamy niechęć do rozpoczęcia kolejnego dnia, gdy mamy trudne zadania do wykonania lub nie jesteśmy zadowoleni ze swojego obecnego życia.
Tego typu zachowania mogą być niezdrowe na dłuższą metę, ponieważ prowadzą do błędnego koła braku snu, stresu i spadku wydajności. Co więcej, brak snu może negatywnie wpłynąć na zdrowie fizyczne i psychiczne, co może jeszcze bardziej zaostrzyć wyzwania następnego dnia. Jeśli jest to dla Ciebie problem, pomocne może okazać się opracowanie lepszej strategii zarządzania czasem (bla bla bla), szukanie wsparcia u przyjaciół, rodziny lub terapeuty, aby zająć się wreszcie sobą.
Cieszenie się chwilą i niechęć do zakończenia przyjemnej aktywności
Odraczamy pójście spać przez ciągłą rozrywkę: łańcuszkowe oglądanie seriali, przeglądanie Internetu, nawalanie w gry komputerowe, nienadążanie za mediami społecznościowymi, czy zabawę z przyjaciółmi.
Cieszenie się chwilą i niechęć do jej zakończenia jest częstym powodem, dla którego ludzie nie chcą, aby dzień się skończył. W czasie, gdy czujemy się szczęśliwi i zrelaksowani, chcemy, aby ta chwila trwała wiecznie. Przypomina nam się carpe diem. Cieszymy się obecnym momentem i boimy się, że po jego zakończeniu nasze emocje i uczucia ulegną zmianie. Nie wiemy, co przyniesie przyszłość. Boimy się, że po tych szczególnie szczęśliwych chwilach przyjdą trudne czasy i będziemy musieli zmierzyć się z problemami. Dlatego chcemy jak najdłużej cieszyć się tym, co daje nam radość i poczucie bezpieczeństwa. A może nawet nie my, tylko oni.
Lęk przed zakończeniem obecnego momentu może wynikać z niepewności co do przyszłości i obawy przed utratą tego, co jest teraz dobre. Te emocje są częścią normalnego doświadczenia ludzkiego i pomagają nam docenić i cieszyć się chwilą, a jednocześnie zachęcają nas do dbania o nasze relacje i dobre doświadczenia. Niestety to nie pozwala się zdrowo wyspać.
Trudności z dostosowaniem się do nowej rutyny
Adaptacja do nowej lub mniej przyjemnej rutyny może być trudna dla wielu osób. Zmiana może wynikać z wielu czynników, takich jak przeprowadzka, awans czy narodziny dziecka. Zmiana rutyny może być szczególnie trudna, gdy wiąże się z odejściem od dotychczasowych nawyków, które były dla nas ważne i przyjemne.
Aby uniknąć tych problemów, ważne jest, aby dostosować się do nowych godzin snu stopniowo i utrzymywać regularne godziny snu, nawet jeśli wymaga to wcześniejszego pójścia spać lub późniejszego wstawania. Pomocne może być także stosowanie relaksujących rytuałów przed snem i unikanie stymulujących aktywności, takich jak oglądanie telewizji czy korzystanie z urządzeń elektronicznych przed snem.
Jeśli jednak nie chcesz lub nie możesz powstrzymać się od ekspozycji na niebieskie światło przed snem, przeczytaj o okularach blokujących niebieskie światło.
Unikanie snu z powodu trudności z zasypianiem i utrzymaniem snu
Osoby, które doświadczają bezsenności lub zaburzeń snu, mogą unikać pójścia spać, ponieważ obawiają się trudności związanych z zasypianiem i niemożnością ponownego zaśnięcia po wybudzeniu, co na zasadzie sprzężenia zwrotnego, pogłębia bezsenność.
Unikanie snu może prowadzić do zmęczenia, stresu i pogorszenia jakości życia, a także do długoterminowych konsekwencji dla zdrowia, takich jak obniżenie odporności, zaburzenia emocjonalne i problemy z koncentracją. Ta wiedza wcale nie pozwala lepiej spać.
Potrzeba większej ilości czasu wolnego lub zajęć relaksujących
Człowiek potrzebuje czasu wolnego, aby móc odpocząć, zrelaksować się i naładować baterie. Jeśli czujemy, że nasz dzień jest zbyt napięty i nie mamy czasu na realizację swoich pasji lub hobby, czy też zwykłego odpoczynku, możemy odkładać pójście spać, aby mieć więcej czasu dla siebie.
Z drugiej strony, nadmiar wolnego czasu może prowadzić do nudy i braku zaangażowania, a co za tym idzie, do odkładania pójścia spać. Tak źle, i tak niedobrze.
Strach przed utratą potencjalnych możliwości lub doświadczeń
Lęk przed zmarnowaniem okazji lub niewykorzystaniem szansy może być jednym z powodów odkładania pójścia spać. Czasami możemy czuć się przemęczeni, ale jednocześnie obawiamy się, że jeśli pójdziemy spać, stracimy szansę na coś ciekawego lub niezapomnianego. FOMO (fear of missing out) może dotyczyć utraty okazji do nauki, doświadczenia czegoś nowego, czy pielęgnowania znajomości. Ta obawa może powstrzymywać nas przed pójściem spać, co w konsekwencji może prowadzić do wyczerpania i braku energii do działania.
Zamień FOMO na JOMO (joy of missing out) i idź spać.
Potrzeba dużej ilości czasu na realizację zadań lub celów
Czasami możemy mieć wrażenie, że nasz dzień jest zbyt krótki, aby zrealizować wszystko, co chcemy. W takim przypadku, odkładanie pójścia spać wydaje się jedynym sposobem, aby uzyskać więcej czasu na realizację naszych zadań i celów. Niestety, długotrwałe przesiadywanie po późnym wieczorem może prowadzić do wyczerpania i braku energii, co w konsekwencji może nas spowalniać i utrudniać osiąganie celów.
Dlatego ważne jest, aby ustalić priorytety i znaleźć równowagę między realizacją naszych zadań a zapewnieniem sobie odpowiedniej ilości snu. Dobry i regularny sen jest niezbędny do utrzymania wysokiej wydajności.
Niedostrzeganie celowości wypoczynku nocnego – uznanie, że sen jest dla słabych
Niektórzy ludzie uważają, że sen jest dla słabych i że prawdziwi twardziele i zawodowcy powinni funkcjonować bez niego. Takie podejście może prowadzić do ignorowania potrzeb naszego ciała i umysłu i do niedostrzegania celowości wypoczynku nocnego.
W rzeczywistości jednak, sen jest bardzo ważny dla naszego zdrowia i dobrego samopoczucia. Pomaga regenerować siły i odzyskiwać energię, a także umożliwia naszemu mózgowi przetwarzanie i przyswajanie informacji, które zgromadziliśmy w ciągu dnia. To w konsekwencji pozwala nam być bardziej produktywnymi i efektywnymi w ciągu dnia.
To właśnie niedobór i niska jakość snu mogą prowadzić do wyczerpania, stresu, zaburzeń nastroju i trudności w skupieniu się i funkcjonowaniu. Zignorowanie celowości wypoczynku nocnego może prowadzić do problemów zdrowotnych, takich jak zaburzenia snu, bezsenność, stres, depresja, a nawet poważniejsze problemy, takie jak choroby serca i układu krążenia.
Traktuj sen poważnie i zapewnij sobie odpowiednią ilość snu, aby utrzymać zdrowie i dobre samopoczucie.
Lęk przed ciemnością i samotnością
W ciemności i samotności nasze umysły są bardziej podatne na wyobraźnię i strach, co może prowadzić do lęku i niepokoju. W takim środowisku łatwiej jest wyobrazić sobie różne niepokojące sytuacje i trudniej stawiać czoła strachom, które nas dręczą. Czy właśnie Ty z wymienionych powodów odkładasz pójście do łóżka na później?
Strach przed snem i koszmarami
Strach przed snem i koszmarami jest częstym problemem, z którym zmagają się mali i duzi ludzie. Może być spowodowany traumą z przeszłości, zaburzeniami lękowymi, a depresją. Jeśli stosowane techniki relaksacyjne nie przynoszą Ci spodziewanej ulgi, rozważ wizytę u specjalisty: psychologa lub psychiatry.
Właściwości osobnicze
Trudności w regulacji rytmu dobowego mogą powodować problemy z zaśnięciem i utrzymaniem snu. Zarówno nastolatki, jak i seniorzy cierpią na charakterystyczne dla ich etapu życia przesunięcie fazy snu i czuwania. Przez otoczenie może być to odbierane jako trudności z położeniem się spać, podczas gdy dla nich jest prawidłowością rozwojową.
Także osoby nieneuronormatywne mogą doświadczać trudności ze snem. Nadmierny lęk lub stres, nadwrażliwość sensoryczna, silne pobudzenie, utrudniają zaśnięcie i utrzymanie snu.
ADHD (zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi), o którym ostatnio dużo mówi się w kontekście osób dorosłych, u przeważającej części pacjentów wiąże się z zaburzeniami snu. Mają na to wpływ charakterystyczne dla ADHD: zespół opóźnionej fazy snu, nadwrażliwość na światło, wysoka czujność w godzinach wieczornych, zespół niespokojnych nóg.
Podsumowanie – dlaczego tak naprawdę nie kładziesz się spać
Nieodpowiednia ilość snu może mieć negatywny wpływ na nasze zdrowie i samopoczucie. Dlatego ważne jest, aby znaleźć równowagę między cieszeniem się chwilą, a dbaniem o swoje zdrowie i dobre samopoczucie poprzez właściwą ilość snu. Nie jest to aż takie łatwe, jak sie wydaje, ale warte zachodu.
Istnieje wiele naturalnych metod wspierania zdrowego snu. Należą do nich m.in. joga i medytacja oraz techniki oddechowe, terapia kognitywno-poznawcza, hipnoterapia, terapia Reiki, masaż, akupunktura, akupresura, aromaterapia, suplementacja, fotobiomodulacja, krioterapia. Więcej przeczytasz o nich w tym wpisie.
Jaki jest Twój ulubiony sposób na zaśnięcie? Podziel się w komentarzu pod postem.
Słodkich snów.
Przeczytaj również: